Anadoluda Uygarlığın Doğuşu
ve Göbeklitepe Konferansı
Haber: Erol Ünal
Nezih Başgelen’in “Anadoluda Uygarlığın Doğuşu ve GÖBEKLİTEPE” Konferansı 26 Aralık Çarşamba günü 18.00’de Fevziye Mektepleri Vakfı Okulları Nişantaşı Kampüsünde yapılacak.
Şanlıurfa’da bulunan ve geçmişi yaklaşık 12 bin yıl öncesine dayanan Göbeklitepe’nin UNESCO Kalıcı Dünya Mirası Listesi’ne girmesiyle dünyanın gözü Urfa’ya çevrildi. Nezih Başgelen: Urfa ili sınırları içindeki Göbeklitepe’de 1995’ten bu yana gün ışığına çıkarılan görkemli sanat eserleri ve kutsal alanlar, uygarlık tarihinde Neolitik Çağ ile ilgili pek çok bilgiyi altüst etmiştir. Bugüne kadar az bir bölümü kazılmış olmasına karşın Göbeklitepe avcı-toplayıcı yaşam biçiminden, tarım ve hayvancılığa geçiş sürecini anlamamıza önemli katkılar sağlamış dini mekanların biçimlenmesi, tapınak mimarisinin ve sanatın doğuşu açısından benzersiz bir tarih öncesi yerleşimdir. Göbeklitepe’yi benzersiz kılan özelliklerinden başında ait olduğu günümüzden önce 12.000 – 8.000 yıllık zaman süreci açısından hiç beklenilmeyen anıtsal mimarlık örnekleri ve bunlarla bağlantılı çok gelişkin bir sembolik anlatımın çarpıcı örneklerini barındırmasıdır.” diyor.
Dünyanın en eski tapınağı Göbeklitepe’nin keşfine kadar bilinen en eski tapınak ise 5.000 yaşında olan Malta’daki Ggantija Tapınakları. Ayrıca Göbeklitepe, en eski tapınaklardan Stonehenge’den 7.000, Mısır piramitlerinden ise 7.500 yıl daha yaşlı… Arkeolojik olarak Çanak Çömlek Öncesi Neolitik A Dönemine (M.Ö 9.600 – 7.300) ait olan Göbeklitepe’de, bir tepe üzerine inşa edilmiş çok sayıda yuvarlak biçimli yapı bulundu.
NEZİH BAŞGELEN
Nezih Başgelen 1958 yılında İstanbul’da doğdu. 1978’de, günümüzde halen yayın hayatına devam eden Arkeoloji ve Sanat Dergisi’ni çıkardı. 1982’de kurduğu Arkeoloji ve Sanat Yayınları ülkemizin zengin tarihi eserleri, eski uygarlıkları hakkında araştırma, inceleme, el kitapları, kataloglar, gezi rehberleri gibi 21 temel dizi üzerinden 800’e yakın başvuru eserinin yayımını gerçekleştirmiştir. Nezih Başgelen 1986’da Türkiye’nin tarihi doğal ve turistik değerlerine dönük hizmet veren görsel doküman arşivini (Celsus Picture Library) oluşturdu. Ülkemizin zengin arkeolojik potansiyelini fotoğraflarla belgeledi. Bu konuda başvuru kaynağı oluşturdu. Türkiye ile ilgili eski seyahatname, resim, belge, kitap ve haritaları topladı. Yabancı ülke müzelerindeki ve arşivlerindeki Türkiye’den giden eserleri belgelemeye çalıştı. Çocuklara yönelik tarihi eserleri ve eski uygarlıkları sevdirmeyi amaçlayan eğitici boyama kitapları projesini başlattı. Arkeoloji, sanat tarihi, etnografya, turizm, tarihi ve doğal çevrelerin korunması hakkında yayınlanmış bine yakın çalışması vardır.
*****
