Dünya Karikatür Yarışması
M. Demirel Babacanoğlu Yazdı
Dünya karikatür yarışması, Aydın Doğan Vakfı tarafından her yıl gerçekleştiriliyor. Şimdiye dek 137 ülkeden 8.800 yarışmacı katılmış. Yarışma sonuçları derece alan yapıtlar ülkemiz kentlerinde sergileniyor. Bu yılın sergisi 75. Yıl Sanat Galerisi’nde açıldığında Adana dışında olduğumdan sergiyi izleme olanağım olmadı!
36 yıl oluyor yarışma başlayalı. Bu yıl 64 ülkeden 583 yarışmacı 2.172 yapıtıyla katılmışlar. Ön eleme sonucunda 118 sanatçının 165 yapıtı dereceye girmiş. Bu yılın birincisi Arnavutluktan Agim Sulaj
Konuya ilişkin yazının bir yerinde şöyle deniyor: “Evet karikatürün kesinlikle sınırları aşabilen çok etkili bir anlatım gücü var. Güncel sorunları ele almak ve anlaşılır kılmak. Belki de bu kadar güçlü başka bir iletişim yöntemi, aracı yoktur…”
Karikatürle Akbaba dergisinde tanışmıştım. Çok etkili, büyüleyici gelmişti bana. Bir karikatür anımsıyorum o günlerden (60’lı yıllar). Anne oğul baba bisikletle gidiyorlar, baba bisikletten düşüyor. Anne oğluna; “Baban bisikletten düştü ama iktidardan düşmedi” diyor…
Önümde bu yılın karikatürlerini içeren lüks resim kağıda basılmış 266 sayfa kocaman bir kitap var…Bu yarışmalarla Aydın Doğan unutulmayacak bir iz bırakıyor. Bana göre anıtı dikilmeli Aydın Doğan’ın!
Denebilir ki karikatür dünya var olduğundan beri var. Duvar çizgileri, mağara çizgileri, kaya çizgileri, dağlara taşlara çizilmiş çizgiler yaşama tarzlarını anlatan birer karikatür değil mi?
Karikatürden hoşlanmayanlar çoğunlukla çıkarı bozulanlar olmuşlardır. Karikatür çizgisel olduğu gibi sözel de olabiliyor! Sözeline mizah diyoruz. Bu konuda bizim en büyük ustamız Nasrettin Hoca… İncili Çavuş’tur. Bir zamanlar yasakla karşılaşan mizahçılar, “Eeyyy şey/ilan anlarsın ya” diyerek mizahı sürdürmüşler…
Ödül alan sanatçılar:
Birincilik ödülü, Arnavutluk Albania’dan Agim Sulaj, dünya yoksulluğu, çevre kirliliği, göç, sosyal, politik konuları işlemektedir. Birçok yapıtları sergilenmiştir. Bu karikatüründe bir çocuğun hazin, çokça sitemkar bakışı anlatılıyor.
İkincilik ödülü, İran’dan Shahrakh Haidari, 1993’te başlamış karikatüre. Kültürel, politik konuları işlemektedir. Yüzden fazla ödül kazanmış. 2012’den beri Paris’te mülteci olarak yaşıyor. Bu karikatüründe ip yerine dikenli tel kullanan bir kız çocuğu görülmektedir… Çocukların dünya içinde yeri ve önemi vurgulanmaktadır bu karikatürle.
Üçüncülük ödülü, Hırvatistan Coroaita’dan Mojmir Mihatov bugün 15 binden fazla karikatürü ülkesi ve dünya gazetelerinde yayınlanmış bir sanatçı. Derece alan karikatüründe, balıkların ve insanların çağlayana karşı yürüyüşünü göstermektedir… Bu, dünyanın çelişkilerini, güçlüklerini, zorluklarını tanımlamaktadır.
Güçlü kızlar, güçlü yarınlar ödülünü, Türkiye’den Ömer Çam almıştır. Çam’ın ilk karikatürü Gırgır dergisinde, sonra Fırt, Çarşaf, Hıbır, Leman, Limon, Mustafa, Dığıl, Avni gibi dergilerde yayınlanmış, birçok kentlerde sergilenmiştir.
Başarı ödüllerini ise Türkiye’den Ahmet Öztürk Levent, İspanya’dan Alberto Mariles, Türkiye’den Hicabi Demirci,.. almışlardır.
Sergilemeye değer görülen yapıt sahipleri de şöyle sıralanabilir: Abbas Neaseri (İran), Agus Horsanta (Endonezya), Ahmet Aykanat (Türkiye), Andreea Patricia Hegru (Romanyya), Angel Beligan Corba (Küba), Angel Romiro Zabata Mora (Kolombiya), Antanio Antones (Portekiz) ve daha birçok, adını buraya geçemediğim ülke sanatçıları…
13.12.2020, Adana
*****