CEM SULTAN
M. Demirel Babacanoğlu Yazdı
Cem Sultan (22 Aralık 1459 Edirne-25 Şubat 1495 Fransa)
Osmanlılarda, kardeş öldürme Fatih Kanunname’siyle başlamıştır, Yalnızca Kanuni kardeş öldürmekten yoksun kalmıştır. Çünkü O’nun kardeşleri yoktu. Oğlu Mustafa’yı Mehmet’i öldürtmekle yetindi.
Üçüncü Mehmet 19 kardeşini öldürtmüştür. Saraydan 19 cenaze çıkarılmıştır.
Birinci Ahmet tahta geçince, bu öldürmelerden çok sıkılmış olmalı ki, kardeş öldürmeye son vermiştir. Bunu devletin varlığı (bekası) için yapıyorlarmış. Kendi rahatları söz konusu değilmiş!
II. Bayezid tahta geçince kardeşi Cem Sultan’ı öldürmek için ararken, O, Bursa’ya gitmiş, kendisini padişah ilan etmiş, adına hutbe okutmuştur. Çok sıkışınca da yurt dışına kaçmıştır.
Cem Sultan, Cihan padişahı Fatih Sultan Mehmet’in üçüncü oğludur. 22 Aralık 1459’da Edirne’de doğdu. Özel öğreticilerden, Enderun’dan eğitim aldı. (Zeka bölüm yüksek çocuklar için açılan okul; Osmanlı’ya yönetici yetiştiriyordu…) Arapça, Farsça, Rumca bilmektedir. 10 yaşında Kastamonu Sancak Beyliğine atandı. Sonra da Konya Sancak Beyliği’nde görevlendirilmiştir.
Babası Fatih Sultan’ın ölümü üzerine II. Bayezid tahta geçmiştir. Cem Sultan ise boşta kalmış. Bunun üzerine, babası, kendinin, yerine geçmesini söylediğini ileri sürmüşse de kabul edilmemiş; Bursa’ya gitmiş, padişahlığını ilan etmiştir. Adına para bastırmış, hutbe okutmuştur. Bu yüzden ağabeyiyle savaşmak zorunda kalmıştır. 1481 yılında Yenişehir’de karşılaşmışlar, yenilmiş;
Konya’ya kaçmıştır. Karamanoğlu Kasım Beyle anlaşmış Konya’yı almaya kalkmıştır, ama alamamıştır; Tarsus’a, oradan da Mısır’a kaçmıştır. II. Bayazid’in baskısıyla Mısır’dan da Rodos’a gönderilmiştir. Bayezid, Rodos Şovalyeleriyle anlaşmış, Cem sultan Fransa’ya gönderilmiştir…
II. Bayazid boş durmamış, Cem Sultan’ın erkek adına kimi varsa, öldürtmüş, Torunlarından yedi yaşında olan Mehmet’i cellatlara vermiş, Mehmet yalvarmış Cellatlara, beni öldürmeyin saraya hizmet ederim demişse de dinlemeyip öldürmüşler.
Hatta Cem Sultan’a yakın olan ünlü şair Sadi’yi, nişancısı Sinan ve Haydar Beyleri de öldürmüşler. Cem Sultan, Sadi için göz yaşlarını tutamamıştır.
Fransa Kralı VIII.Charles, Cem Sultan’ı kendi çıkarları için kullanmak istiyor, bunda da başarılı oluyor.
Cem Sultan Papa’nın elinde. Papa, çok töresiz bir din adamı, Kendi kızını bile çıkarı uğruna kullanmaktadır. Cem Sultan’ı, Fransa Kralı VIII.Charles’e teslim ediyor. VIII.Charles, adamlarını Padişah II.Bayezid’e gönderiyor. Cem Sultan’ı öldürmek için pazarlığa girişiyor. Kral adına Burgia, 40 bin duka altın istiyor. Padişah vermek istemiyor ama, başka olanağı yok! Anlaşıyorlar.
Kral ve Papa, padişahtan bir cellat istiyorlar. Padişah kimi göndereceğini düşünürken vezirlerden biri Kapıcı Mustafa’yı öneriyor. Kapıcı Mustafa Galata dönmelerinden, güçlü kuvvetli biri; Enderun’dan geçmiştir. Padişah kabul ediyor, Kapıcı Mustafa gönderiliyor.
Kapıcı Mustafa berber kılığında, elinde zehirli ustura Cem Sultan’ı tıraş ediyor. Kulak memesinin ucundan azıcık kesiyor. Parasını alıp kayıp oluyor… Usturanın zehiri 48 saat sonra Cem Sultan’ı öldürüyor. 1499’da, cenazesi getirilip Bursa’da toprağa veriliyor.
Eylül 2024, Çamlıyayla
…
Geniş bilgi için bkz. Kaynak: Solmaz Kâmuran-Kiraze (roman) 390 s. 25. Baskı, İnkılâp Yayınevi y. – 2000 İst.// İnternet Eylül 2024
****