Çekici Bir Alan; Galataport
Harika Ören Yazdı
Yirmi yıldır tartışılan proje Galataport hayata geçti.
Galataport İstanbul, Tophane sahili ile Karaköy sahili arasında 1200 metrelik alanı kapsayan dev bir proje olarak İstanbul Boğazı’nın kalbine yerleşti.
Muhteşem bir manzaraya kurulmuş, keyifli bir cazibe merkezi -olmaya aday demeyeceğim-haline geldi, bile. Devasa bir kruvaziyer limanı; aynı zamanda otel, alışveriş merkezleri, ofisler, restoranlar, sergi alanlarıyla 52 Bin metrekare sahil şeridini kapsayan, Tarihi Yarımada ve Boğaziçi’ni geniş bir perspektifden gören dev bir proje olarak megakentteki yerini aldı.
Mart 2002’de başlayan, Nisan 2005’de projesi onaylanan, Kasım 2009’da imar ve hukuki sorunları aşıldı. Ekim 2012’de Kıyı Kanunu özelleştirmeleri ve yeni imar plan- projeleri kabul edildi. Şubat 2013’de Mimarlar Odası, Şehir Plancıları Odası ve İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubeleri İmar Planlarının yürütmesinin durdurulması için dava açtılar. Mayıs 2013’de ihale Doğuş Holding’e kaldı. Ekim 2013’de Salı Pazarı Liman Sahası’nın 30 yıl süreyle işletme hakkı devri onaylanarak, Resmi Gazete’de yayınlandı.
Mimarlar Odası, başından beri projenin Beyoğlu Kentsel Sit Alanını kapsayacak şekilde ve Kıyıların kamusal alan olma özelliğine uygunsuz , tarihi yapıların arkada kalmalarının kent mimarisine faydasızlığı, antrepo ve Karaköy Yolcu Salonu’nun yıkımı, tescilli eserlerin geri dönüşümsüz gördükleri zararlar, gerekli önlemlerin alınmadan inşaat yapılması ve binaların zarar görmesi konularında itirazlarda bulundu. Tazminat davaları açtı. Alışveriş alanlarının kamusal alan olmadığı, kıyıların halkın erişimine kapatılamayacağı konusundaki haklı itirazlarını sürdürmekte.
İlber Ortaylı, Tarihçi kimliğinin getirdiği sorumlulukla Tophane Saat Kulesi, Kılıç Ali Paşa, Nusretiye Cami‘lerinin (Kriko Amira Balyan eseri); bu üç sembol yapının Galataport arkasında kalarak, şehir siluetindeki varlıklarının geriye atıldığı konusunda ve Rebii Gorbon tarafından yapılan Karaköy Yolcu Salonu’nun, halka danışılmadan yıkılmasına isyan ederek konuyu çok kez yazılarına, söylevlerine taşıdı. Bu eserlerin önünün yeterince açık olmamasının, kentin mimari dokusunda onarılmaz bir yara açtığını vurguladı.
Ekim 2014’de projenin durdurulmasına karar verildi. Ağustos 2015’de kabul gören yeni ÇED raporuyla Salı Pazarı antrepoları ve ne yazık ki Cumhuriyet Tarihi’nin önemli Mimari eserlerinden Karaköy Yolcu Salonu’nun denize bakan kısmı da yıkıldı. Ağustos 2019’da Doğuş Gurup CEO’su Ferit Şahenk ve Serdar Bilgili limanın 2020’de açılacağını beyan ettikleri bir toplantı yaptılar.
Dünyada ilk kez uygulanan özel kapak sisteminin kullanıldığı megaproje Galataport Limanının gördüğünüz üzere uzun ve maceralı bir yapım süreci var. Dünyada ki dev limanlara rakip olacak bu ana liman altında 29 Bin metrekarelik büyük terminal alanı barındırıyor. Limanın görünmeyen iç mimarisiyse Auyoban tarafından, İstanbul’un tarihi sarnıçlarından ilhamla tasarlanmış. Galataport, aynı anda 3 geminin yanaşabileceği, 15 Bin yolcuyu ağırlayabilecek kapasiteye sahip.
Galataport İstanbul, ziyaretçilerine, eşsiz İstanbul manzarasıyla alışveriş, yeme-içme, çalışma, kültür-sanat faaliyetlerini gerçekleştirebilecekleri zengin seçkiler sunarken; alanın hemen yanındaki Tarihi Tophane Meydanı ‘İlk Müze Meydan’ olarak tarihi dokuya uygun bir çalışmayla kullanıma açılmak üzere projelendirilmekte.
Pandemi nedeniyle sekteye uğrasa da gemiyle gelen turist sayısının artmasıyla, altyapı sayesinde turistlerin kruvazier seyahatleri kolaylaşacak. Ziyaretçiler, işlemlerini çok çabuk hallederek, yer üstüne çıkmadan otobüslerle Tarihi Yarımada’ya hızlıca ulaşabilecekler. Bölgenin denizyolu ulaşım sistemleriyle desteklenmesi; Karaköy Meydanı ve Kemankeş Mahallesi’nin zemin, cephe, meydan, yeşil alan düzenlemeleri; yaya- bisiklet yollarıyla Haliç Kıyılarıyla İstiklal Caddesi bağlantılarının açılması projeleri de hayata geçmek üzere ilerliyor.
1892 tarihli İstanbul Limanı doğrusuyla, yanlışıyla artık Galataport İstanbul olarak megakentte yerini aldı. Doyumsuz manzarasıyla, eşiz günbatımı peysajlarıyla, İstanbulluların çoluk çocuk doldurduğu bir alan haline geldi. Biraz araştırınca her bütçeye uygun bir yer bulmak mümkün.
İlk olarak, Ocak ayının güneşli bir gününde gittiğim Galataport, tarafımdan, nefes almak, yürüyüş yapmak, yeşil bitkilerle bezeli banklarında manzaraya karşı kahve yudumlamak için ideal bir mekan. Sıkılınca dükkanlara göz atmak, İstanbul Modern’i ziyaret ederek ‘’İstanbul ve Sanat ‘’ raksında meyletmek zevkini en kısa zamanda tatmanızı arzu ederim.
Gecesi ayrı, gündüzü ayrı bir alem İstanbul Galataport çekici bir cazibe merkezi. Kaşla göz arasında bir de ödül aldı. MedCruise Ödülleri-Pandemi Sürecinde Sektöre En Yüksek Bağlılık Gösteren Doğu Akdeniz Kruvaziyer Limanı ödülüne layık görüldü.
Gidin, gezin, keyfini çıkarın.
İzmit 7 Mayıs 2022
*****
