19 Mayıs 1919; Samsun’a ilk adım 100. Yılında…

Kurtuluşun adı! 19 Mayıs 1919

Samsun’a ilk adım 100. Yılında…

Harika Ören Yazdı

19 Mayıs 1919. Kurtuluşun adı 19 Mayıs 1919. Atatürk ilke ve devrimlerinin ışığında, ilk adımın şevkiyle daima ileriye! Egemenlik kayıtsız Şartsız milletindir. Mustafa Kemal Paşa 1919 yılı Mayıs’ının 19. Günü Samsun’a çıkar. Dünya Savaşı’nın uzun yorucu yılları boyunca yorgun, örselenmiş Osmanlı, ağır şartları olan bir ateşkes antlaşması imzalamıştır. Ordunun elinden, cephanesi silahları alınmakta, Damat Ferit paşa idaresindeki hükümet, padişahın buyruğunda, kaderine razı olmuş durumdadır.

Ateşkes hükümlerine uyulmuyor. İtilaf donanmaları İstanbul’da. Fransızlar Adana; İngilizler Urfa- Maraş, Merzifon-Samsun; İtalyanlar Antalya-Konya illerini işgal etmiş. 15 Mayıs’da Yunan Ordusu İzmir’e çıkmış. Ülke işgal altında. Rum Patrikhanesi’nde Mavri Mira miting ve propagandalar, ajanlarla ve Yunan Kızılhaç’ı yardımıyla ülkeyi içten içe kemirmekte.

3. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa 18 arkadaşıyla birlikte İstanbul’dan Samsun’a yola çıkarlar. 19 Mayıs 1919 günü Samsun’a ulaşırlar.

Mustafa Kemal emri altındaki 3. ve 15. Kolordulara komuta etmektedir. Kendisini İstanbul’dan uzaklaştıran gerekçe Samsun’da asayişi korumaktır. Kemal Paşa bunun için geniş bir yetki istediğinde kabul görür. Bu yetkiyle Ankara’da bulunan 20.ci kolordu, Diyarbakır’da ki Kolordu, Anadolu’nun sivil yönetim ve amirleriyle bağlantı kurması kolaylaşır.

19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal Paşayla arkadaşlarını Samsun’a getiren Bandırma Vapuru’nu, Samsun Valiliği ve Büyükşehir Belediye Başkanlığınca Doğu Park sahi alanı içinde müze gemi olarak yeniden inşa edilmiş şekilde görmek mümkün. Teşrif salonu, Kaptan Köşkü, Sergi salonu, Üst Güvertesiyle; Mustafa Kemal Paşa’nın yatak odasının aslına uygun düzenlenmiş haliyle Bandırma Vapuru Milli Mücadele Parkı içinde 19 Mayıs 2003 tarihinde ziyarete açılır.

Samsun’da Bandırma Vapuru‘nun yanaştığı sahilde Atatürk’le 18 dava arkadaşının Samsun’a ayak basmalarını temsil eden sembolik bir anlatım vardır. Dünyada ilk olarak geliştirilen wax-works tekniğiyle sıcak-soğuk koşullara uygun yapılan balmumu heykellerle; ‘’İlk Adım’’ olarak adlandırılan geçmişi tüm gerçekliğiyle önümüze seren bu kompozisyonun yapımı, sanatçı Adil Çelik’e aittir.

Mustafa Kemal’in Kurtuluş Harekatı başlatmak amacıyla ilk adımını attığı asıl iskeleyse (deniz kayalarla doldurulduğundan) Samsun şehri düzenleme çalışmalarıyla sahilden 250 metre içeride kalır. Bugün bu asıl iskelenin yerinde 1969 da açılışı yapılan Mimar Seçkin Viter’in ‘’İlk Adım’’ anıtı vardır.

İkinci ‘’İlk Adım Anıtı’’ Atatürk’ün doğumunun 100. Yılında, Kurtuluş Mücadele’sinin başlama noktasındadır. Hakkı Atamutlu’nun eseridir. 15 Mayıs 1982 günü halka açılır.

19 Mayıs 1919 sabahı 08.15 de zor bir yolculuk sonucu Samsun’a ulaşan Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarını, açıkta demirleyen Bandırma Vapuru’ndan kayıklarıyla Mustafa Karakaş ve Kerim Reisoğlu İsmail iskeleye taşırlar.

24 Eylül’deki beyanında Mustafa Kemal ‘’Ben Samsun’u ve Samsun halkını gördüğüm zaman, memleket ve millete ait bütün tasavvurlarımın, kararlarımın her halde yerine getirilebilir olduğuna kuvvetle inanmıştım. Samsunluların hal ve durumlarında gördüğüm, gözlerinde okuduğum vatanseverlik, fedakarlık, ümit ve tasavvurlarımı müspet bir inanca götürmeye yeterli olmuştu.’der.

Umutların tükenmeye başladığı bir dönemde Ulu Önder’in ” Türk Milleti için bağımlı yaşamaktansa ölmek daha iyidir” diyerek Samsun‘a çıkması, bağımsızlık ve özgürlük mücadelemizin başlangıcı olur. Samsun’da Milli Mücadele’nin ilk adımı atılır.

Mustafa Kemal ‘’Efendiler, bu durum karşısında tek bir karar vardır. O da ulusal egemenliğe dayanan, kayıtsız şartsız bağımsız yeni bir Türk Devleti kurmak!’’ diyerek esaret altında kalınamayacağı; kutsal vatan toprağımızın işgal edilemeyeceğini ‘’Ya bağımsızlık ya ölüm!’’ diyerek yedi düvele haykırır.

19 Mayıs 2019 etkinlikleri İstanbul Şişli’de bulunan Atatürk’ün Müze Evi önündeki şölenle başladı. Bodrum’dan kalkan sanatçıları taşıyan bir teknenin İstanbul’a uğrayıp, Samsun’a doğru hareketiyle devam ediyor.

19 Mayıslarda Türkiye’nin kalbi Samsun’da atıyor. Atatürk’ün ilk adımını attığı şehir Samsun temsili olarak hazırlanan Mustafa Kemal’in arabasıyla Samsun turu, Samsunlu bir gurup sporcunun bisiklet turuyla 100.Yıl Etkinlikleri haftasına başladı.

Kurtuluşun adı! 19 Mayıs 1919.

Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘’doğum günüm’’ dediği gün! Atatürk ilke ve devrimlerinin ışığında, ilk adımın şevkiyle; Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.

Bu tarihi ve anlamlı günün 100. yılını kutluyor olmaktan gururluyum. Türkiye Cumhuriyetimin 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı kutlu olsun.

*****

Önceki

19 Mayıs 1919’un 100. Yılında Düşündüklerim

Sonraki

19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı

Yorum yap

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Popüler Yazılar